CEZMİ YURTSEVER -ADANA VALİLERİ YAZISI

Valiler ve Adana

-ZİYA PAŞA : 1878-1880 yılları arıasında Adana Valiliği yapmıştır. Adana'da toplumsal sorunları yerinde gören, çözüm üreten bir yönetici olarak tanınır. Memurlar için tiyatro izleme ve yabancı dil öğrenme kursları açmıştır. O'nun zamanında Seyhan nehir üzernde dolgu baraj örneği olan sed yapma çalışmaları da başlatılmıştır. Adana'da eğitimin gelişmesi için Ortaokul seviyesinde eğitim  veren  "Rüştiye" okulu açmıştır. 14 Mayıs 1880 tarihinde vefat ettiğinde Ulucali önündeki tarihi mezarlığa defnedilmiştir.  Osmanlı tarihinde yenilikçi fikirleri ile tanınan, Batılı ülkelerin gelişmesi karşısında Osmanlı coğrafyasındaki geri kalmışlığı şiir ve yazılarında dile getiren ileri görüşlü bir bilim insanı olarak da tanınır.

ABİDİN PAŞA : 1881-85 yılları arasında Adana Valiliği yapmıştır. 1880 yılı içinde Osmanlı Hükümetinde Dışişleri bakanlığı görevinde iken Ermeni sorununu araştırmış, yabancı ülkelerin görüşlerinin haksızlığını ortaya koymuştu. adana'ya Vali olarak geldiğinde tarım ve ticaret ve ekonominin gelişmeleri için önemli çalışmalar başlatmıştır. Adana'da Ortaokul ve Lise seviyesinde eğitim veren Taşköprü yakınındaki "İdadi Mektebini" açmıştır. Çukurova genelinde satın aldığı çiftliklerde modern tarıma geçiş için çalışmalar da başlatmıştır. O'nun zamanında Mersin-Adana demiryolu yapımı önemli ölçüde bitirılmiştir.

ŞAKİR PAŞA: 1880-82 yılları arasında Adana Valiliği yapmıştır. Adana'ya ulaşan demiryolunun şehre girişinde ve kuruköprü mahallesi civarında istasyon binası yapımı ve aynı bölgede  sanayinin gelişmesi için fabrikaların yapımında  önemli çalışmaları başlatmıştır.

CEMAL PAŞA: Adana'da 1909 yılı nisan ayı içinde yaşanan Türk-Ermen iç savaşı sonrasında Vali ve kumandan göreviyle gelmiştir. Adana olaylarında yaklaşık 50 civarında Türkün idamına onay verdiği için de eleştirilmiştir. Cemal Paşa, Seyhan nehri sahillerine sed yapılması, şehrin kuzeyinde  Ermeni öğrenciler için Yetimler Mektebi açılmasına da yardımcı olmuştur.

SİNAN PAŞA: Kurtuluş Savaşını Karaisalı'dan idare eden ve yöre halkının "Paşa" ünvanı verdiği başarılı bir kumandandır. Asıl ismi Ali Ratip idi. 1919 yılı Aralık ayı içinde Aladağlar'da başlattığı kurtuluş Mücadelesini, 1 Nisan 1920 tarihinde Karaisalı'ya girerek burada gerçekleştirdiği Kuvayı milliye teşkilatı sayesinde Toros tünelleri, Karboğazı savaşı ve Pozantı'nın kurtarılmasını sağlamıştır.

MİTHAT PAŞA: Osmanlı'nın son döneminde valilikten Sadrazamlığa kadar yükselen 1877 yılında Kanuni Esasi  adıyla bilinen ilk Anayasayı hazırlayan devlet adamıdır. o'nun günümüze ulaşan en önemli çalışması Ziraat Bankası'nın kuruluş ve gelişmesinin temellerini atmasıdır.

GÜRSEL PAŞA: 1960 yılında gerçekleşen Askeri darbe sonrasında Cumhurbaşkanı olmuştur. O'nun zamanında hazırlanan Anayasa, 12 Eylül 1980 tarihine kadar geçerliliğini korumuştur.

FEYZİ ÇAKMAK: Atatürk dönemi Gernelkurmay Başkanıdır. kurtuluş Savaşındaki başarıları ile tanınır. Adana'daki Çakmak caddesi onun ismini taşır.